De ondertitel van dit album luidt music for piano, prepared piano and live electronics, dat wil dus zeggen dat het niet gaat om een traditioneel solo piano album maar dat er sprake is van diverse toegevoegde elementen . Het betreft hier een geprepareerde piano en elektronische effecten. Bij een geprepareerde piano worden op/of onder een aantal snaren en/of hamers objecten geplaatst die kunnen van metaal, plastic of rubber zijn. Dit leidt tot een vervorming van de klank, dat geeft verrassende effecten die kunnen bijdragen tot de spanning en/of vervreemding van de muziek. Maar soms is het piano geluid dusdanig gemanipuleerd dat de oorspronkelijke klank niet meer is te herkennen en in het ergste geval bereiken de schrille tonen de pijngrens, hetgeen bij mij het geval is op het eerste nummer “Yume” waardoor het enige tijd in beslag nam voor ik deze cd op zijn juiste waarde wist te schatten (de katten verlieten onmiddellijk de kamer).

In de hoestekst wordt Brian Eno aangehaald met zijn kritiek op avant- garde muzikanten omdat ze niets zouden weten van het opnemen in de studio. Volgens hem zijn de rock muzikanten hen ver vooruit omdat die realiseren dat de lp/cd een speciale aparte en bevredigende ervaring moet zijn en niet gewoon het vastleggen van een optreden. Hij bedoelt daarmee dat de studio allerlei mogelijkheden biedt die niet aanwezig zijn bij een optreden. Gezien de muziek van Brian Eno begrijp ik zijn verhaal wel, maar er zijn toch veel groepen die juist weer terug willen naar een rechtstreekse ( en analoge) opname zonder overdubs en allerlei studiofoefjes, het hangt een beetje van de muzieksoort af, blues, echte rock en alle recht voor zijn raap muziek wil de muziek vastgelegd hebben zoals het ook live klinkt. Waar mijn voorkeur ligt mag duidelijk zijn, maar als je de laatste albums van de Beatles hoort, dan levert dat prachtige muziek op, maar die ze , zeker in die tijd, nooit konden waarmaken op het podium. Maar het gaat hier niet over popmuziek maar over de laatste cd van Stefan Aeby, een Zwitserse pianist die al de nodige cd’s op zijn naam heeft staan, dit is zijn eerste solo album, het is het resultaat van drieënhalf jaar nadenken om een begrip te krijgen wat de voordelen kunnen zijn om de mogelijkheden van een studio helemaal te benutten. Stefan probeert hier zijn eigen geluid te vinden met een persoonlijk werkstuk dat zich bevindt op het kruispunt van jazz, vrije improvisatie, elektronica en experimentele muziek. Geheel verantwoordelijk voor zijn eigen muziek, opent hij hier een muzikaal universum buiten zijn werk met zijn eigen trio of met Pilgrim, het kwintet geleid door saxofonist Christoph Irniger.

Gelukkig werkt het geluid van de geprepareerde piano juist heel goed in het tweede nummer “Song for A”, het brengt de nodige spanning in de muziek. Heel fraai is de vertolking van “Misty” het bekende nummer van Erroll Garner, misschien wel mede doordat de piano hier puur akoestisch klinkt, het is overigens het enige nummer dat niet werd geschreven door Stefan Aeby. Onmiddellijk na de versie van Aeby beluisterde ik die van Garner en ik moet eerlijkheidshalve zeggen dat Stefan een veel spannender muzikaal verhaal vertelt, afgezien van de overdaad aan noten bij Garner is ook de mierzoete melodie mij een gruwel, maar er zit natuurlijk een behoorlijk aantal jaren tussen de twee versies. Geheel in overeenstemming met de titel “Singing Witches” bestaat dit nummer uit een aantal spookachtige elektronische geluiden, gelukkig keert de piano weer terug in ”Or Not” met handig in elkaar gestoken loopjes van de linker- en rechterhand. Tot de meest aansprekende nummers behoort “Flingga” met zijn korte loopjes en Monkiaanse structuren. Maar eerlijk gezegd kan ik niet koud of warm worden van de elektronische geluiden in nummers als “Magnetophon of “Running Deeper” , in al die opeenstapeling van elektronica mis ik toch de warmte van het menselijk geluid. Dat wordt heel duidelijk in het afsluitende nummer “Yoru” dat begint met de nodige elektronische geluiden en dan overgaat in welluidende pianoklanken, een groter contrast kan er niet zijn.

Jan van Leersum